---

Nowa perspektywa to inwestycje w umysły

Na lata 2014-2020 Polska ma do wykorzystania 82,5 mld euro z unijnej polityki spójności. To więcej niż w poprzedniej perspektywie 2007-2013. Wówczas było to ok. 68 mld euro.

Nowa perspektywa – nowe wyzwania
Nowa perspektywa różni się od poprzedniej i samorządy będą musiały zmienić swoje podejście w tej kwestii. Na przykład w latach 2014-2020 znacznie mniej środków zostanie przeznaczonych na infrastrukturę turystyczną. Projekty tego typu będą wdrażane w małej skali, czyli do 3 mln euro. Natomiast więcej pieniędzy z Europejskiego Funduszu Społecznego zostanie przeznaczonych na działania aktywizujące społeczeństwo i podnoszące kapitał ludzki.
– Fundusze europejskie są narzędziem, które powinno służyć określonym celom strategicznym. W Wielkopolsce chcemy je wykorzystywać miedzy innymi do likwidowania dysproporcji rozwojowych w różnych częściach regionu. Mamy szanse na odnowienie większych niż było to możliwe w poprzedniej perspektywie zdegradowanych obszarów miejskich i wiejskich. Powiązanie w tym przypadku środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego pozwoli na realizację kompleksowych projektów rewitalizacyjnych – mówi Marek Woźniak, marszałek woj. wielkopolskiego.
Zdaniem Olgierda Geblewicza, marszałka woj. zachodniopomorskiego, przed przedstawicielami regionów stoi ogromne wyzwanie i zobowiązanie do ciężkiej pracy.
– Jako włodarze regionów musimy udowodnić, że przydzielone nam fundusze potrafimy nie tyle sprawnie wydać, co mądrze zainwestować w kapitał ludzki, jakość życia, gospodarkę i infrastrukturę regionu – podkreśla Geblewicz.
Także Elżbieta Polak, marszałek woj. lubuskiego, uważa, że nowa perspektywa to wyjątkowa szansa na wykonanie cywilizacyjnego skoku na płaszczyźnie społecznej i gospodarczej. Dlatego samorządy muszą te fundusze wydać mądrze, w sposób zaplanowany, zgodny z regionalnymi strategiami, a jednocześnie zgodnie z priorytetami UE.

Priorytety nowej perspektywy
W nowej perspektywie największym źródłem funduszy dla Polski, przeznaczonym na inwestycje, jest wart 27,4 mld euro program „Infrastruktura i Środowisko”. Będzie on wspierał rozwój infrastruktury transportowej, energetykę oraz przedsięwzięcia związane z ochroną zdrowia i kulturą. Natomiast w ramach Programu operacyjnego „Wiedza Edukacja Rozwój” 4,7 mld euro trafi m.in. na aktywizację zawodową młodych i dopasowanie programów edukacyjnych do potrzeb rynku. Program powstał w odpowiedzi na potrzeby reform w zakresie zatrudnienia, edukacji, szkolnictwa wyższego i dobrego rządzenia.
– Te priorytety w większości pokrywają się z potrzebami naszego województwa, jakimi są innowacyjność
i konkurencyjność gospodarki, komercjalizacja badań naukowych, rozwój cyfrowy, transport publiczny, ochrona przed zagrożeniami klimatycznymi, gospodarka odpadami, efektywność energetyczna, sprawna i nowoczesna edukacja, aktywizacja osób bezrobotnych i wiele innych. To są wyzwania, które będziemy realizować w celu przyspieszenia wzrostu gospodarczego, utworzenia wysokospecjalistycznych miejsc pracy. To już nie tylko inwestycje infrastrukturalne, ale przede wszystkim inwestycje w umysły. Stąd tak duży nacisk na innowacyjność i kreatywność myślenia w nowej perspektywie finansowej – mówi Elżbieta Polak.

Współpraca z gminami i miastami
Przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju zachęcają miasta wojewódzkie do jeszcze ściślejszej współpracy z przylegającymi do nich gminami, poprzez Zintegrowane Inwestycje Terytorialne.
W woj. zachodniopomorskim planowane jest wdrożenie w życie pomysłu kontraktu terytorialnego w skali mikro dla grup gmin czy powiatów. Samorządy będą aplikowały na zasadzie naborów otwartych, przedstawiając swoje potencjały gospodarcze wraz z pomysłami, jak je wykorzystać.
– Za nami inauguracja Regionalnego Programu Operacyjnego, przed nami ciężka praca. Pierwsze nabory zostaną ogłoszone pod koniec drugiego kwartału. Jednym z pierwszych konkursów ogłoszonych w II kwartale roku będzie nabór tzw. Kontraktów Samorządowych. W III kwartale ruszą natomiast konkursy na tworzenie nowych miejsc pracy na obszarze Specjalnej Strefy Włączenia, a także na kompleksowe wsparcie dla osób bezrobotnych, nieaktywnych zawodowo i poszukujących pracy – wymienia Olgierd Geblewicz.
Marszałek woj. wielkopolskiego mówi, że w przypadku rozwoju infrastrukturalnego samorządy mogą liczyć na wsparcie w dziedzinie energii.
– Zaplanowane mamy wsparcie dla projektów związanych z wytwarzaniem i dystrybucją energii ze źródeł odnawialnych oraz poprawą efektywności energetycznej w sektorze publicznym i mieszkaniowym – mówi Marek Woźniak.

Czytaj więcej z numerze kwietniowym.

Rafał Przeździecki