Agata Dąmbska: Łączenie gmin to konieczność

Depopulacja w połączeniu z procesem starzenia się społeczeństwa podważy gospodarkę finansową małych wspólnot (już teraz ponad 600 gmin liczy mniej niż 5 tys. mieszkańców), zwiększy obciążenie budżetu państwa transferami do JST i osłabi zdolność samorządów do świadczenia usług publicznych. Odpowiedzią na te problemy jest łączenie wspólnot, ale jak dotąd nastąpiło tylko jedno – gminy i miasta Zielona Góra. Aby przyspieszyć ten proces, w przyjętej 15 maja br. przez Sejm nowelizacji ustawy samorządowej zwiększono zachęty do scalania. Na świecie konsolidację gmin zrealizowała Dania, trwa ona w Holandii, Japonii, Niemczech, Szwecji, Anglii, a oddolne łączenia następują w Szwajcarii, Finlandii i Francji. Decydują o nich głównie względy ekonomiczne: duży podmiot ma wyższe i stabilniejsze wpływy z podatków oraz działa efekt skali, więc usługi są tańsze. Forum Od-nowa stoi na stanowisku, że żadna gmina w Polsce nie powinna posiadać mniej niż 20 tys. mieszkańców. Łączenie całych gmin musi odbywać się procesualnie (z początku dobrowolnie), a wydzielanie ich fragmentów powinno być wyjątkiem. Równocześnie należy wzmacniać rolę jednostek pomocniczych (rad osiedli, dzielnic czy sołectw), gdyż to miejsca najsilniejszej identyfikacji obywateli.
dambska@forumodnowa.pl