Czesław Tomalik: Łapią nas na „spalonym”, to zmieńmy terminy oświatowe

W 2009 r. doprowadziliśmy do zmiany art. 30a Karty Nauczyciela według naszego związkowego projektu ustawy. Jeśli chcemy uzyskać kolejne pożądane zmiany w prawie dla samorządów gminnych, to trzeba uwzględnić nasze doświadczenia z 2009 r.

Apel zarządu Związku Gmin Śląska Opolskiego z marca 2009 r. o pilną nowelizację art. 30a ustawy – Karta Nauczyciela poparły rady miejskie i rady gmin oraz prezydenci, burmistrzowie i wójtowie ze 133 miast i gmin ze wszystkich województw. Bardzo ważne dla sukcesu naszej akcji było uzyskanie poparcia z największych polskich miast.

Tak wpływowe i liczne samorządy gminne wsparły nasze argumenty, że poprzednia zmiana ustawy – Karta Nauczyciela narzuciła niewykonalne terminy. Jako inicjatorzy ogólnopolskiej akcji, a później autorzy projektu nowelizacji wyjaśnialiśmy na łamach prasy, w Internecie, w audycjach radiowych i telewizyjnych, a zwłaszcza na posiedzeniach komisji sejmowych, że samorządy nie uchylają się od obowiązków, lecz wnioskują o urealnienie terminów.

Należy podkreślić zaangażowanie ówczesnego przewodniczącego sejmowej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej Bronisława Dutki – posła i samorządowca z Małopolski. To na jego prośbę opracowaliśmy w naszym Związku projekt nowelizacji Karty Nauczyciela. To z jego inicjatywy komisja sejmowa przyjęła nasz projekt jako własny.

Po przekonaniu dwóch kluczowych komisji w Sejmie dalsze wydarzenia przebiegły pomyślnie. Minister Edukacji Narodowej oficjalnie poparła tą inicjatywę, a na jej wniosek Rada Ministrów RP przyjęła pozytywne stanowisko. Kolejnym sukcesem było uzyskanie poparcia dla projektu nowelizacji u posłów ze wszystkich klubów.

W listopadzie 2009 r. Sejm RP prawie jednogłośnie uchwalił nowelizację Karty Nauczyciela, która następnie została przez Senat RP przyjęta bez poprawek i w grudniu podpisana przez Prezydenta RP.

Teraz też chodzi o urealnienie terminów ustawowych i precyzję prawa. Dotyczy to danych o uczniach, wag subwencji oświatowej, korelacji zadań poradni psychologiczno-pedagogicznych z obowiązkami dyrektorów szkół. Nie może być tak, że nie spiesząc się, poradnia wyda orzeczenie o niepełnosprawności ucznia dopiero w październiku, podczas gdy do 30 września dyrektor szkoły musiałby otrzymać ten dokument, aby przypisać w systemie informacji oświatowej (SIO) jego dane do wagi subwencji oświatowej. Nawet jeśli dyrektor dostanie orzeczenie poradni na czas, to nie może domyślać się, co poradnia miała na myśli (jak ten przysłowiowy poeta z lekcji j. polskiego). Poradnia powinna jednoznacznie wskazywać na typ niepełnosprawności.

Jeśli z powodu błędów w napełnianiu danych do SIO przez szkoły Gmina musi zwracać nienależnie otrzymane kwoty subwencji oświatowej i sypią się kary, to trzeba dać urzędnikom gminnym realną możliwość weryfikacji danych w szkołach przed końcem roku. Urząd gminy lub jego zespół obsługi szkół musi mieć wgląd do tych danych i czas, a nie ograniczenia dostępu i to pomiędzy świętami Bożego Narodzenia a Sylwestrem.

Temu, co się dzieje w połowie polskich gmin w wyniku kontroli UKS, przyglądają się bezczynnie MEN z kuratorami. Wygląda to, jak łapanie piłkarzy przeciwnika na „spalonym”. A my od tego właśnie zaczynamy projektowanie zmian przepisów, które obecnie są dokuczliwe, a nawet szkodliwe dla gmin.

Przypomnę, że ogólnopolską prezentację projektów ustaw na początku 2015 r. będziemy adresować do kandydatów na Prezydenta RP oraz do kandydatów na Premiera. W taki sposób nasz Związek wniesie wymierny wkład w obchody jubileuszu 25-lecia samorządu terytorialnego. Aby obok nieodzownych uroczystości zrobić coś konkretnego, co przysłuży się samorządowcom w całej Polsce w siódmej kadencji.