Unia Metropolii Polskich wraz ze Związkiem Miast Polskich stworzyła dokument „Diagnoza i recepty na główne problemy samorządu terytorialnego 2023”, który razem z pakietem proponowanych rozwiązań przekazała 27 maja w Senacie podczas Dnia Samorządu Terytorialnego. W trakcie rozmów podczas Komisji Skarbników UMP, która miała miejsce w Bydgoszczy, zostały poruszone kwestie dotyczące finansów JST, o których jest mowa w dokumencie.
– Celem naszych rekomendacji jest przede wszystkim zapewnienie JST pełnej rekompensaty skutków zmian podatkowych z lat 2019-2022 - tłumaczy Piotr Tomaszewski, skarbnik Miasta Bydgoszczy. – jak również: zwiększenie dochodów JST przez przyznanie samorządom udziałów w PIT ryczałtowym; urealnienie i stabilizacja wysokości subwencji oświatowej; usunięcie wad mechanizmu wyrównawczego oraz poprawa jakości usług na przykład w zakresie transportu publicznego świadczonych na obszarach funkcjonalnie związanych z miastami.
Głównym zdiagnozowanym problemem w analizie jest luka finansowa w edukacji, która osiągnęła 37 mld zł, a zadłużenie JST wzrosło do 91 mld zł. Deficyt bilansowy wyniósł prawie -9 mld zł. Dochody własne JST były ograniczone, a dotacje były przyznawane arbitralnie.
Samorządowcy proponują pilne działania, takie jak:
- Zwiększenie udziałów JST w podatkach dochodowych, m.in. przez przyznanie JST udziałów w PIT ryczałtowym.
- Przywrócenie subwencji rozwojowej w 2023 roku, aby wyrównać ubytki w wpływach z PIT.
Długoterminowe zmiany systemowe mogłyby przedstawiać się następująco:
- Zwiększenie autonomii finansowej JST poprzez promowanie lokalnej przedsiębiorczości i inwestycji.
- Ustalenie obiektywnych kryteriów przyznawania dotacji celowych, uwzględniających realne potrzeby JST.
- Jak się okazuje, Ministerstwo Finansów zrealizowało swoją zapowiedź, którą usłyszeliśmy na czerwcowym posiedzeniu KWRiST i dodatkowe środki dla miast na prawach powiatu w końcu się znalazły. – mówi Piotr Tomaszewski – Jednak kwoty nadal nie pokrywają wszystkich samorządowych zapotrzebowań. W celu pełnej rekompensaty straty JST w dochodach z PIT na skutek Polskiego Ładu w 2022 r. powinna być wyższa o 8,461 mld zł, a w 2023 r. wyższa o 11,842 mld zł. Wtedy byłoby to sprawiedliwe.
Źródło: https://metropolie.pl/