Prawo gminy do przyznania mieszkańcom inicjatywy uchwałodawczej bywa kwestionowane przez sądy. – To przez brak regulacji ustawowych w tej sprawie – uważają radcy prawni.
W poprzednim numerze Forum Samorządowego zamieściliśmy sondę na temat inicjatywy uchwałodawczej mieszkańców gminy. Okazuje się, że prawo w tej kwestii jest niejednoznaczne.
– W ustawie o samorządzie gminnym próżno szukać instytucji zbliżonej do obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej - uważa Sylwia Galiszkiewicz, radca prawny kancelarii Chałas i Wspólnicy.
W konsekwencji, jak podnosi się w orzecznictwie sądowym (np. Wyrok WSA w Olsztynie sygn. II SA/Ol 737/08), mieszkańcy nie dysponują prawem wnoszenia do organów gminy, czy w kontakcie z radnymi projektów aktów prawa miejscowego.
Oddolne inicjatywy uchwałodawcze niewątpliwie miałyby korzystny wpływ na dynamikę rozwoju konkretnej gminy i rozwiązywanie jej bieżących problemów.
– Wydaje się, że prawo mieszkańców gminy do proponowania gminnym decydentom konkretnych rozwiązań legislacyjnych jest rozwiązaniem dobrym i warto zastanowić się nad nowelizacją ustawy w tym zakresie – mówi Sylwia Galiszkiewicz.
Wiele gmin, wychodząc z takiego właśnie założenia i wykorzystując fakt, że tryb zgłaszania projektów uchwał w ogóle nie został w ustawach uregulowany, przy okazji regulowania w statucie gminy zasad stanowienia prawa miejscowego – przyznaje mieszkańcom prawo do zgłaszania projektów uchwał.
– U podstaw takiego rozwiązania leży pogląd, że kwestie te, ze względu na brak regulacji ustawowych, należą do zagadnień z zakresu wewnętrznej organizacji gminy. Z uwagi na powyższe zakres uprawnień mieszkańców, w tym np. liczba uprawnionych do zgłoszenia projektu uchwały, bywa odmienny w zależności od gminy – tłumaczy radca prawny kancelarii Chałas i Wspólnicy.
Ponieważ prawo gminy do przyznania mieszkańcom inicjatywy uchwałodawczej bywa przez sądy kwestionowane gminy, jak i mieszkańcy muszą się liczyć z wynikającym stąd ryzykiem. (ag)
Do pobrania:
Sentencja wyroku WSA w Olsztynie w sprawie nadania mieszkańcom prawa zgłaszania inicjatyw uchwałodawczych.