Czesław Tomalik: Ustawodawco, jedź wyraźnie!

Niejasne i sprzeczne przepisy bardzo utrudniają nam pracę. Ostatnio bolesnym przykładem była sprawa terminu ślubowania burmistrzów wybranych w I turze. Nowa interpretacja PKW wywołała zamieszanie. Ale źródłem problemów są zapisy ustaw o bezpośrednim wyborze i ordynacji wyborczej oraz o samorządzie gminnym. Choć wybory bezpośrednie funkcjonują w Polsce od 2002 r., twórcy prawa nie doprecyzowali przepisów. Jakby nie można było jasno napisać, od kiedy liczy się 7 dni, w których musi się odbyć sesja rady dla zaprzysiężenia burmistrza. I do tego ta nieszczęsna zasada „przepisy ustawy X stosuje się odpowiednio”. 

Podobnych przykładów jest wiele. Dzięki tak niejasnemu prawu samorządowcy w całej Polsce zastanawiają się, co ustawodawca miał na myśli. To stwarza zagrożenie, że faktycznie normę prawną wyznaczy aktualna interpretacja PKW albo organu nadzoru – wojewody lub RIO w sprawach finansowych. Potem czeka nas przewlekłe postępowanie przed sądami, którego wyniku nie sposób przewidzieć. Czy nie potrafimy poprawnie pisać ustaw? 

Po wyborach w 1990 r. wziąłem udział w delegacji rządowo-samorządowej, która była w Niemczech jako reprezentacja nowej demokratycznej Polski. W jednym z landów swoje doświadczenia przedstawił nam organ nadzoru prawnego. Przez 10 lat swojego urzędowania tylko jeden raz uchylił uchwałę rady gminy sprzeczną z prawem. Być może to odosobniony przypadek, ale z wieloletnich kontaktów partnerskich z samorządami w Europie Zachodniej wiemy, że tam ustawodawcy potrafią pisać precyzyjne prawo, a gminy mają mniej problemów z jego interpretacją. 

Jako kierowcy samochodów, zwłaszcza w trudnych warunkach atmosferycznych, widzimy, które zasady ruchu drogowego są najważniejsze. Wołamy: jedź wyraźnie! Ma to znaczenie również w tworzeniu prawa. 

Czesław Tomalik
prezes Zarządu Związku
Gmin Śląska Opolskiego