Obok głosowań członkowie najwyższego organu naszego związku międzygminnego dyskutowali o sposobach wykonania ambitnych samorządowych zadań. Ale w pierwszych tygodniach, na sesjach w gminach, po ślubowaniach i ukonstytuowaniu się rady, trzeba podjąć podstawowe decyzje ważne dla roku 2019, na przykład uchwalić zmiany podatków lokalnych, a zwłaszcza podatku od nieruchomości i opłat komunalnych. Następnie wszyscy muszą uchwalić budżet gminy i wieloletnią prognozę finansową. W większości gmin konieczna będzie zmiana tegorocznego budżetu i zmiana wykazu wydatków, które nie wygasają z upływem 2018 r.
Obok bieżących zadań burmistrzowie i wójtowie chcą efektywnie wykorzystać środki unijne dla dofinansowania niezbędnych inwestycji komunalnych.
***
Podobnie wygląda to w innych częściach Polski. W Warszawie nowy prezydent miasta Rafał Trzaskowski przystąpił do realizacji wyborczych zapowiedzi, w tym do wprowadzenia darmowych żłobków i przygotowania budowy III linii metra. Zapowiedział 5-proc. podwyżki płac dla nauczycieli, budowę nowych szkół i przedszkoli, dopłaty do zajęć dodatkowych, walkę ze smogiem, darmowe badania dla osób starszych, rozbudowę programu in vitro i realizację programu budowy mieszkań komunalnych i mieszkań na wynajem.
Ale będzie też trzeba rozwiązać problemy niezawinione przez samorząd miasta. Na skutek zmian w systemie oświaty - w Warszawie, jak i w całej Polsce – w przejściu do szkół średnich nastąpi kumulacja roczników. W stolicy zamiast 18 tys. do liceów wyruszą 44 tys. uczniów. Dorota Łoboda, nowa warszawska radna i przewodnicząca Komisji Edukacji Rady Miasta ostrzega: „Warunki w szkołach na pewno się pogorszą, choćby dlatego, że będą one po prostu przepełnione. To, co od ponad roku obserwujemy w szkołach podstawowych, stanie się też rzeczywistością liceów”.
W obecnym roku szkolnym i po jego zakończeniu czekają nas kolejne zmiany w systemie zarządzania oświatą wymyślone przez MEN i uchwalone przez rządzącą większość. Samorządowcy martwią się, że dzieci są przeciążone zadaniami, a nauczyciele nie dają rady przerobić programu w czasie lekcji – co niedawno potwierdził Rzecznik Praw Dziecka.
W pracy gminnych ośrodków pomocy społecznej mogą pojawić się problemy z wypłatami z programu 500 plus. Pracownicy socjalni, którzy od miesięcy domagają się zmian legislacyjnych w systemie wynagrodzeń pracowników samorządowych, grożą strajkiem. W ubiegłym tygodniu w ramach ogólnopolskiego protestu zorganizowany został „Czarny tydzień w pomocy społecznej”.
We wrześniu br. Komisja Europejska zakwalifikowała Polskę do grona 14 państw, w których realne jest ryzyko niewywiązania się z 50-proc. poziomu recyklingu do 2020 r. Jeśli tak się stanie, to rząd będzie miał dwa wyjścia: wynegocjować z KE wydłużenie terminu na dostosowanie się do unijnych dyrektyw lub płacić kary za każdą tonę odpadów nie poddanych recyklingowi. A przygotowany przez Ministerstwo Środowiska projekt nowelizacji ustawy spotkał się z krytyką gmin i firm z branży oraz Ministerstwa Finansów.
Ceny prądu zaczęły iść ostro w górę. To efekt wielu lat zaniedbań, oparcia energetyki na węglu i coraz mniejszej konkurencji w tej dziedzinie. W naszym Związku priorytetem są grupy zakupowe i grupowe negocjacje cenowe. Stąd znaczenie podjętej przez Zgromadzenie uchwały w sprawie utworzenia 8. Grupy zakupowej energetycznej Związku Gmin Śląska Opolskiego i zapowiedzi V edycji negocjacji oświetleniowych.
Z kolei tych naszych wójtów, którzy na swoim terenie mają farmy wiatrowe, zaniepokoiła zapowiedź rządu dotycząca likwidacji naziemnych wiatraków.
***
Ze wszystkimi problemami burmistrzowie i wójtowie są w stanie sobie poradzić. Ważne, aby im w tym nie przeszkadzać!
Miejmy świadomość siły ich demokratycznego mandatu uzyskanego w bezpośrednich wyborach. Wielu z nich zostało wybranych w I turze i to na kolejną kadencję. Mają mocne poparcie społeczne. Przykładowo wójt gminy Skarbimierz został wybrany już po raz ósmy, był jedynym kandydatem, otrzymał 77,59% głosów (dane PKW).
Przypomnijmy zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W jej tekście po rozdziale VI Rada Ministrów i administracja rządowa następuje rozdział VII Samorząd terytorialny. Art. 164 Konstytucji w ust. 3 stanowi:
Art. 164. 3. Gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego nie zastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego.
Art. 165 Konstytucji stanowi:
Art. 165. 1. Jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną. Przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe.
2. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej.
Art. 166 Konstytucji w ust. 3 stanowi:
Art. 166. 3. Spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej rozstrzygają sądy administracyjne.
Art. 169 Konstytucji stanowi:
Art. 169. 1. Jednostki samorządu terytorialnego wykonują swoje zadania za pośrednictwem organów stanowiących i wykonawczych.
2. Wybory do organów stanowiących są powszechne, równe, bezpośrednie i odbywają się w głosowaniu tajnym. Zasady i tryb zgłaszania kandydatów i przeprowadzania wyborów oraz warunki ważności wyborów określa ustawa.
3. Zasady i tryb wyborów oraz odwoływania organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego określa ustawa.
4. Ustrój wewnętrzny jednostek samorządu terytorialnego określają, w granicach ustaw, ich organy stanowiące.
***
Nie udała się rządzącemu PiS-owi kampania nieufności do samorządowców i do wyborów samorządowych. Przypomnę, że rządzący zdecydowali o nowej organizacji wyborów, wyrażając nieufność do kluczowych elementów dotychczasowego systemu. Wcześniej przez trzy lata korzystając z rządowej propagandy oskarżali samorządowców o nieprawidłowości. Na tej podstawie uchwalili ustawę z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz.U. z 2018 r. poz. 130) z nowym korpusem urzędników wyborczych, podwójnymi składami komisji wyborczych (osobna do czuwania nad przebiegiem głosowania i osobna do liczenia głosów) i nowym systemem kamer do monitoringu wizyjnego transmitowanego w Internecie (z kamer rządzący musieli się potem wycofać).
W wyniku niedawnych wyborów w województwie opolskim większość burmistrzów i wójtów została ponownie wybrana. W sejmiku wojewódzkim w Opolu zawiązano podobną koalicję do tej, która rządziła w poprzedniej kadencji. W powiatach też wynik koalicyjnych uzgodnień jest zbliżony do poprzedniej kadencji. Ale tu jest ważna zmiana. W powiecie brzeskim starostą po dwunastu latach przestał być polityk z PiS, a zastąpił go na tym stanowisku dotychczasowy zastępca wójta gminy Skarbimierz. Będziemy bacznie obserwować dalsze wydarzenia w powiecie brzeskim. Oby nie zaszkodziły pomyślnej pracy gminy Skarbimierz, miejsca największego sukcesu samorządowego w województwie opolskim w okresie ostatnich 27 lat.
***
Zaczęła się bardzo trudna kadencja. Mam skalę porównawczą, bo pracuję dla samorządów gminnych od początku, od wiosny 1990, a przedwczoraj zostałem wybrany na 8. kadencję prezesem zarządu Związku Gmin Śląska Opolskiego.
Już wiemy, że rządzący nie dadzą nam spokojnie pracować. W maju 2019 r. są kolejne wybory – do Parlamentu Europejskiego. W październiku 2019 r. najważniejsze – wybory do Sejmu i Senatu. To czas walki o teraźniejszość i przyszłość Polski.
Rację mieli organizatorzy Igrzysk Wolności w Łodzi w dniach od 9 do 11 listopada 2018 r. To tam, gdzie przemawiał Donald Tusk – Prezydent Rady Europejskiej UE. Najbliższe 12 miesięcy przesądzi o kształcie Polski na wiele lat.
.png)
.jpg)
