Wspierając zawodowo samorządy gminne od prawie 28 lat mam świadomość, że w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne zapisy dotyczące obowiązków gmin w sprawie oświetlenia drogowego są ułożone po myśli właśnie koncernów energetycznych. Obecnie nie ma co liczyć na przekazanie przez koncerny mienia oświetleniowego gminom.
Niestety spóźnione dziś jest przypominanie naszych moralnych racji sprzed roku 1991 r., kiedy jeszcze można było doprowadzić do komunalizacji tego mienia. Oczywiście, że to mienie mogło być wówczas przekazane gminom, jako naturalnie im przynależne. Jednak wszystko, co nastąpiło od tamtej pory: uwłaszczenie Zakładów Energetycznych na tym m.in. mieniu - jako jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, konsolidacja zakładów energetycznych w formie koncernów energetycznych, a potem połączenie tych ostatnich w wielkie holdingi, sprawiło, że powstały bardzo silne podmioty kapitałowe, które nie oddadzą już swojego mienia. Zresztą, jako monopoliści naturalni, nie chcą pozbawić się narzędzi oddziaływania na uzależnionych od nich klientów. Zauważmy, że pozycja państwowych spółek będących monopolistami jest wzmocniona pod obecnymi rządami większości parlamentarnej, która w wyborach w dniu 25 października 2015 r. uzyskała prawie 40% głosów (do Sejmu 37,58%, do Senatu 39,99%).
W ramach największych krajowych spółek energetycznych istnieją spółki-córki specjalizujące się w oświetleniu drogowym. Przykładowow Grupie Enea jest to spółka Enea Oświetlenie, w Grupie Energa co najmniej spółka Energa Oświetlenie, a w Grupie Tauron Polska Energia nowo powołana spółka Tauron Dystrybucja Serwis.
W takich właśnie okolicznościach Zespół Negocjacyjny Związku Gmin Śląska Opolskiego pod przewodnictwem Burmistrza Kluczborka odbył w dniu 23 stycznia 2018 r. IV edycję negocjacji oświetleniowych z delegacją spółki Tauron Dystrybucja. W obecnej rzeczywistości (istnienia koncernów energetycznych) to już kolejna edycja po pierwszych, najtrudniejszych negocjacjach z lat 2010-2011 zakończonych porozumieniem w Kluczborku, drugiej edycji z lat 2013-2014 odbytej pod przewodnictwem Burmistrza Olesna i trzeciej edycji z roku 2016 odbytej pod przewodnictwem Burmistrza Grodkowa. Podobnie, jak w ostatniej edycji, Gminy udzieliły pisemnych pełnomocnictw Zespołowi Negocjacyjnemu.
Obecnie jest nam łatwiej negocjować, gdyż możemy się odwołać do doświadczeń z poprzednich edycji i bazować na strukturze dwóch kluczowych dokumentów wypracowanych jeszcze w roku 2011:
- projektu umowy na utrzymanie instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych na terenie gminy,
- arkusza kalkulacji kosztów zawierającego szczegółowy wykaz czynności niezbędnych do wykonania usługi utrzymania instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych na terenie gminy i innych czynników kosztotwórczych (bez amortyzacji) na przykładzie konkretnej gminy miejsko-wiejskiej.
W pierwszej kolejności niedawne negocjacje dotyczyły projektu umowy na utrzymanie instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych na mieniu oświetleniowym należącym do koncernu energetycznego - na terenie Gminy. Projekt umowy został przygotowany przez Zespół Negocjacyjny Związku Gmin Śląska Opolskiego na podstawie wzoru wynegocjowanego w poprzedniej edycji - w marcu 2016 r. oraz na podstawie doświadczeń Gminy Kluczbork z eksploatacją oświetlenia drogowego.
W tej umowie Zamawiający (Gmina) działając na podstawie art. 3 pkt 22 i art.18 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne w związku z art. 2 pkt. 10-12 i art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych powierza, a Wykonawca przyjmuje do realizacji utrzymanie instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych na terenie danej gminy, w tym wyspecyfikowanych punktów świetlnych. Zgodnie z umową utrzymanie instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych na terenie gminy obejmuje prowadzenie czynności konserwacyjnych i naprawczych instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych, w tym punktów świetlnych, w celu utrzymania ich w należytym stanie technicznym zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami. Bardzo ważny jest szczegółowy zakres zadań Wykonawcy dla utrzymania instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych wraz z częstotliwością ich wykonywania - precyzyjnie określony w umowie.
W wyniku obecnych negocjacji wprowadzono niewielkie zmiany w treści projektu umowy. Stronie Związku Gmin zależało na utrzymaniu zapisu, że „Wynagrodzenie Wykonawcy za utrzymanie instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych ustalone będzie na podstawie ryczałtowej stawki netto na jeden punkt świetlny, zwanej dalej ryczałtową stawką, której wysokość zróżnicowana jest w zależności od okresu użytkowania punktu świetlnego i nie ulegnie zmianie przez cały czas obowiązywania umowy […]”.
Zarazem strona Związku Gmin zgodziła się ze stroną Tauron Dystrybucja, że musi być dokonane zastrzeżenie, że „Kwota opłaty […] będzie przez Wykonawcę waloryzowana raz do roku w oparciu o średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych za rok ubiegły, ogłaszany przez Prezesa GUS.”.
To uzgodnienie dobrze oddaje atmosferę negocjacji, w których strony pilnowały swoich interesów, ale były skłonne do kompromisu.
Najważniejsze jest to, że obecne negocjacje (podobnie jak poprzednie trzy edycje) dotyczące stawki ryczałtowej przypadającej na jeden punkt świetlny zostały przeprowadzone w oparciu o kalkulację zawierającą szczegółowy wykaz czynności niezbędnych do wykonania usługi utrzymania instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych na terenie gminy i innych czynników kosztotwórczych(bez amortyzacji)– teraz na przykładzie Gminy Kluczbork. Strony przyjęły stawki według cennika „Sekocenbud”(poziom cen za IV kwartał 2017 r.).To sprawiło, że negocjacje miały racjonalne podstawy.
Na podstawie praktycznych doświadczeń liczbę niesprawnych punktów świetlnych, od której Wykonawcy nie przysługuje wynagrodzenie za te punkty w danym miesiącu, obniżono do 2,5 %.
Utrzymano kluczowe zapisy:
- wymiana niesprawnych (zużytych, funkcjonujących wadliwie lub uszkodzonych) elementów instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych, a w szczególności: źródeł światła, dławików, układów zapłonowych, oprawek, zacisków, gniazd i wkładek bezpiecznikowych, zegarów sterujących, przewodów wysięgników – nastąpi do 10 dni od stwierdzenia awarii,
- usunięcie uszkodzeń słupów i fundamentów stanowiących własność Wykonawcy powstałych w wyniku kolizji drogowej lub innych zdarzeń losowych – nastąpi w terminie do 30 dni od stwierdzenia awarii,
- kontrole stanu instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych w porze nocnej z udziałem Zamawiającego – nastąpią nie rzadziej niż raz na kwartał w terminie uzgodnionym przez Zamawiającego z co najmniej dwudniowym wyprzedzeniem,
- oględziny urządzeń instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych na żądanie Zamawiającego – nastąpią nie rzadziej niż raz w roku.
Z innych licznych zapisów wymienię:
- sprawdzanie i regulacja zegarów sterujących instalacją oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych – minimum raz w roku oraz ustawianie czasów świecenia latarń zgodnie z zaleceniami Zamawiającego – nastąpi dwa razy w roku,
- obowiązuje stała dbałość o estetykę urządzeń instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych (czyszczenie opraw i systemów optycznych, mycie kloszy, usuwanie pajęczyn i owadów oraz plakatów ze słupów i szafek oświetleniowych podczas wymiany źródeł światła), coroczne usuwanie gałęzi drzew zasłaniających oprawy oświetleniowe z 1% ogólnej ilości opraw.
Wynegocjowana - przy użyciu wspomnianego arkusza kalkulacji szczegółowych kosztów - stawka ryczałtowa netto na jeden punkt świetlny jest nadal jednocyfrowa (dwa lata temu – na koniec poprzedniej edycji negocjacji stawka ta była niewiele niższa).
Dodatkowo na prośbę strony gminnej spółka Tauron Dystrybucja w dniu 26 stycznia 2018 r. poinformowała Zespół Negocjacyjny Związku Gmin Śląska Opolskiego, że zgadza się na wydłużenie terminu na zapłatę faktury przez Zamawiającego z 14 dni do 21 dni, na czym naszej stronie bardzo zależało.
Jak widać, obie strony negocjacji były konstruktywnie nastawione. A nas satysfakcjonuje szczegółowy zakres zadań Wykonawcy dla utrzymania instalacji oświetlenia ulic, placów i dróg publicznych wraz z częstotliwością ich wykonywania, jak i stawka ryczałtowa netto.
Negocjacje oświetleniowe pomiędzy Zespołem Negocjacyjnym Związku Gmin Śląska Opolskiego reprezentującym grupę gmin a przedstawicielami spółki TAURON Dystrybucja, zostały zakończone podpisaniem końcowych dokumentów, które przesłaliśmy do urzędów miejskich i urzędów gmin. Nasz Zespół Negocjacyjny wypełnił tym samym zobowiązanie wynikające z pełnomocnictw gmin do przekazania im projektu wynegocjowanej umowy – w celu zawarcia umowy z wykonawcą.
W sprawach oświetlenia drogowego opowiadam się za docelowymi działaniami samorządów gmin, które wzorem gminy Radzionków w woj. śląskim chcą mieć własne nowoczesne oświetlenie.
Ale zanim do tego wszyscy dojdziemy, musimy sobie radzić z własnością koncernu energetycznego dotyczącą części opraw oświetleniowych, a przynajmniej słupów, na których umocowane są nasze oprawy.
Najlepiej sobie z tym radzić działając w grupie gmin.
.png)
.jpg)
